Nguyên nhân & triệu chứng bệnh động kinh ở trẻ sơ sinh là gì?

1. Động kinh ở trẻ sơ sinh là gì?

Động kinh ở trẻ sơ sinh chủ yếu biểu hiện bằng những cơn co giật do sự phóng điện bất thường trong hệ thống thần kinh trung ương của trẻ. Co giật xảy ra ở 1,4% trẻ đủ tháng và 20% trẻ sơ sinh non thiếu tháng. Việc chữa trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây khởi phát bệnh.

2. Nguyên nhân động kinh ở trẻ sơ sinh

Ngạt trước, trong và sau quá trình sinh là nguyên nhân gây cơn co giật cho trẻ sơ sinh thường gặp nhất. Có thể điều trị bằng phương pháp hạ thân nhiệt và các cơn co giật có xu hướng giảm sau 3-4 ngày.

Nhồi máu não thường xảy ra ở trẻ sơ sinh có bệnh lý rối loạn di truyền như bị đa hồng cầu, tăng đông máu,… Biểu hiện bệnh có xu hướng khu trú và có thể gây ngưng thở.

Bệnh lý nhiễm trùng sơ sinh như viêm màng não, nhiễm trùng máu cũng là nguy cơ gây tăng cơn co giật cho trẻ sơ sinh.

Hạ đường huyết gặp ở trẻ có mẹ mắc bệnh tiểu đường gây ảnh hưởng nặng nề đến hệ thần kinh trung ương của trẻ.

Một số nguyên nhân có thể gặp gây nên co giật ở trẻ sơ sinh như tăng hay hạ natri máu, hạ canxi máu, dị tật, bất thường chuyển hoá bẩm sinh, mẹ lạm dụng thuốc,…

3. Triệu chứng động kinh ở trẻ sơ sinh

Biểu hiện bệnh động kinh ở trẻ sơ sinh rất đa dạng và dễ bị cha mẹ bỏ sót nếu không quan sát và theo dõi kỹ. Theo từng loại co giật và độ tuổi biểu hiện thường gặp:

Co giật sơ sinh lành tính

Độ tuổi trẻ hay gặp phải khoảng ngày thứ 5 sau sinh. Một số dấu hiệu nhận biết như trẻ rung giật cơ, giật bàn chân, run chân, giật tay không có co cứng kéo dài 20-30 giây. Có thể ngưng thở vài giây. Đa phần không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ hoặc trẻ có thể chậm nói, chậm phát triển tâm lý. Điện não đồ cho kết quả bình thường.

Hội chứng co thắt ở trẻ sơ sinh

Khởi phát lúc trẻ 4-8 tháng tuổi. Thường xảy ra khi thức dậy hoặc sau khi ăn. Có khoảng vài chục đến vài trăm cơn một ngày. Biểu hiện có 3 loại 

• Cơn giật cơ gấp: Trẻ bất ngờ cúi gật đầu về phía trước ( 10 – 20 lần liên tục), tay chân co rúm vào ngực.

• Cơn giật cơ duỗi: Đầu ngửa ra sau, thân ưỡn ra, hai tay nắm chặt, hai chân duỗi cứng.

• Cơn giật hỗn hợp: Đầu ngửa ra sau, hai tay, hai chân co rúm về phía trước

Biểu hiện co giật thường hết sau 5 tuổi nhưng nếu không phát hiện điều trị sớm có thể tiến triển thành các thể động kinh khác.

Cơn động kinh lớn

Có thể xảy ra ở bất kỳ ngày tuổi nào. Biểu hiện trẻ có thể khóc thét hoặc kêu lên, mất ý thức, chân tay tím tái, mắt trợn ngược, chảy nước dãi, co cứng giật toàn cơ thể. Có thể đại tiểu tiện không tự chủ. Cơn kéo dài vài phút, sau cơn trẻ ngủ thiếp đi vì mệt mỏi.

Co giật sơ sinh có yếu tố gia đình

Ngày thứ 2,3 sau sinh đôi khi là ngày 21 hoặc 1-3 tháng tuổi. Biểu hiện bởi những cơn giật cơ, co cứng cơ, đôi khi ngưng thở. Kéo dài 1-3 phút trong 7 ngày hoặc các tuần tiếp theo. 

Động kinh không rõ nguyên nhân

Xuất hiện trong 5 ngày đầu. Biểu hiện co giật một nửa hoặc toàn bộ cơ thể. Tứ chi tím tái, nhịp tim nhanh, mắt đảo, quay đầu, kéo dài 1-2 phút. Chậm phát triển về tâm lý và vận động về sau.

4. Chăm sóc trẻ sơ sinh mắc bệnh động kinh như thế nào?

Trẻ nhỏ chưa ý thức được về bệnh nên cha mẹ cần đặc biệt chú tâm và  theo dõi trẻ. Cho trẻ ăn đủ chất và đều đặn giữa các bữa. Dùng thuốc đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu trẻ ốm, ngoài thuốc để điều trị bệnh đó thì vẫn phải uống thuốc chống giật. Tuy nhiên cha mẹ phải nói rõ với bác sĩ khám bệnh về thuốc trẻ đang sử dụng để tránh tương tác thuốc.

Không tự ý ngừng thuốc kể cả khi thấy trẻ không lên cơn một thời gian. Cần được bác sĩ hướng dẫn giảm liều hoặc duy trì thuốc tuỳ theo tình trạng bệnh.

5. Điều trị co giật sơ sinh như thế nào?

Ở những trường hợp cơn nhẹ và tần suất thưa do yếu tố gia đình hoặc cơn lành tính có thể không cần phải điều trị. Còn lại bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc duy trì. Một số loại thuốc chống Động kinh tây y hay được sử dụng như:

- Phenobarbital: Đây là loại thuốc hay được chỉ định nhất cho trẻ sơ sinh vì tương đối an toàn. Liều dùng cho trẻ 1-2mg/ngày.

- Valproic acid (Depakene, Depakote): Thuốc được đánh giá cao trong việc điều trị chứng co giật ở trẻ em.

- Phenytoin (Dilantin): Ngoài việc sử dụng nó như là một thuốc chống co giật hàng ngày, đường tiêm tĩnh mạch trong phòng cấp cứu trong trường hợp cơn động kinh xảy ra liên tục, khó kiểm soát.

Với trẻ sơ sinh mắc bệnh động kinh ở những ngày đầu đời khá nguy hiểm vì có thể dẫn đến nhiều hệ luỵ ảnh hưởng đến sự phát triển về trí tuệ, nhận thức, tư duy sau này.

NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH LÝ ĐỘNG KINH BẰNG THUỐC NAM GIA TRUYỀN

Kế thừa và phát huy truyền thống chữa bệnh cứu người 400 năm, trải qua 16 đời làm nghề y, Thọ Xuân Đường đã chữa bệnh động kinh thành công cho rất nhiều bệnh nhân mắc bệnh Động Kinh từ thể nhẹ đến thể nặng bằng bài thuốc Nam gia truyền phối hợp với thần châm, cấy chỉ đưa máu lên não. Nhà thuốc tự hào được kỷ lục Guinness công nhận là nhà thuốc Đông y gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam. 

BS. Hồng Hoa