Người bệnh động kinh cần học cách duy trì hoạt động thể chất có thể cải thiện tâm trí, cơ thể và tinh thần. Việc chú ý đến sức khỏe của bản thân và giữ gìn vóc dáng là yếu tố sống còn đối với hạnh phúc và chất lượng cuộc sống nói chung.
Tại sao thể dục lại quan trọng đối với người mắc bệnh động kinh?
Nhiều nghiên cứu đang được thực hiện về sự liên quan giữa
bệnh động kinh và tập thể dục. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập thể dục thường xuyên mang lại lợi ích về thể chất và tinh thần cho những người mắc bệnh động kinh. Ví dụ, ở một số người bệnh, tập thể dục có những tác dụng tốt như:
-
Kiểm soát cơn động kinh;
-
Giảm một số tác dụng phụ của thuốc chống co giật;
-
Cải thiện rối loạn tâm trạng liên quan đến bệnh động kinh, bao gồm trầm cảm và lo lắng;
-
Cải thiện giấc ngủ;
-
Tăng cường nhận thức (ví dụ như suy nghĩ, trí nhớ, sự chú ý…),
-
Nâng cao chất lượng cuộc sống tổng thể.
Chúng ta cũng biết rằng những người bị động kinh nhận được những lợi ích sức khỏe từ việc tập thể dục như những người khỏe mạnh không bị động kinh như: Tăng sức chịu đựng và sức mạnh, giảm cân và chất béo, cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng, ngủ ngon hơn và giảm nguy cơ bệnh tật.
Người mắc bệnh động kinh làm thế nào để bắt đầu tập thể dục?
An toàn luôn là điều quan trọng nhất khi nói đến một chương trình tập thể dục cho bất kỳ người nào. Dưới đây là các bước cần thực hiện để đảm bảo rằng bệnh nhân động kinh được an toàn nhất có thể khi tập luyện thể chất.
Trước tiên, hãy hỏi ý kiến bác sĩ điều trị để tư vấn về việc tập luyện thể chất. Không bắt đầu một chương trình tập thể dục mà không có sự cho phép của bác sĩ điều trị.
Mời người bệnh bè, gia đình cùng tham gia cùng tập luyện với người bệnh để giám sát và hỗ trợ. Tập thể dục với những người khác sẽ giúp ích cho tất cả mọi người và cũng có thể giúp người bệnh duy trì động lực.
Nếu bệnh nhân đang tham gia một phòng tập, hãy nói chuyện với huấn luyện viên / chủ sở hữu về bệnh động kinh của mình và chia sẻ kế hoạch ứng phó với cơn động kinh và các bước sơ cứu nếu cơn động kinh của người bệnh không được kiểm soát. Ít nhất, hãy cho mọi người biết cần gọi cho ai.
Đeo vòng tay cảnh báo y tế hoặc mang theo một số loại giấy tờ tùy thân có tên, tình trạng sức khỏe, thuốc chữa bệnh, dị ứng và các liên lạc khẩn cấp của mình.
Tìm hiểu về an toàn khi tập thể dục và thể thao.
Tránh sử dụng máy chạy bộ một mình nếu cơn động kinh của người bệnh không được kiểm soát. Ngã trên máy chạy bộ có thể dẫn đến chấn thương lớn. Tốt hơn là người bệnh nên chạy bên ngoài hoặc trên đường đua.
Tập từ ít đến nhiều dần. Một khi người bệnh đã có các biện pháp an toàn, hãy bắt đầu tập nhẹ nhàng ít một. Nếu người bệnh mới tập thể dục, hãy cân nhắc việc cần một huấn luyện viên để giúp đỡ.
Đôi khi mọi người bối rối hoặc không chắc chắn nên bắt đầu từ đâu và hoạt động nào có thể là tốt nhất cho họ. Bắt đầu ngay bây giờ bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ trong ngày của người bệnh. Điều này sẽ giúp phát triển thói quen để tăng hoạt động hàng ngày. Nó không cần phải phức tạp hoặc mất hàng giờ trong ngày của người bệnh. Một số ví dụ bao gồm:
-
Đi bộ đến nơi làm việc hoặc leo cầu thang bộ thay vì đi thang máy.
-
Chọn thời gian và đặt báo thức để tập squat, chống đẩy hoặc plank mỗi ngày.
-
Tăng tốc độ khi làm việc nhà.
-
Mục tiêu hoạt động thể chất 30 phút trở lên hầu hết các ngày trong tuần.
Đảm bảo các thói quen sống lành mạnh khác trước khi bắt đầu tập thể dục như ngủ đủ giấc, chế độ ăn hợp lý, quản lý tốt căng thẳng. Bằng cách đảm bảo cơ thể được nghỉ ngơi, cung cấp năng lượng và giảm căng thẳng đúng cách, người bệnh sẽ chuẩn bị tốt hơn để đạt được mục tiêu tập thể dục một cách an toàn.
Lắng nghe cơ thể của mình và ghi lại kết quả. Một số ngày người bệnh sẽ có nhiều năng lượng hơn và một số ngày ít hơn. Cơ thể cho chúng ta biết những dấu hiệu tốt hoặc xấu. Hãy ghi lại quá trình hoạt động và cảm giác của mình trước, trong và sau đó. Bằng cách ghi nhật ký các bài tập luyện, người bệnh có thể cảm nhận và nhìn thấy được sự cải thiện của mình.
Người bệnh cũng có thể nhận thấy những thói quen trong lối sống gây ra ảnh hưởng. Ví dụ, nếu chỉ ngủ 6 giờ, rất có thể năng lượng của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng vào ngày hôm sau.
Điều gì sẽ xảy ra nếu người bệnh động kinh bị co giật khi tập thể dục?
Điều này có thể xảy ra. Tuy nhiên, người bệnh cũng có thể bị co giật khi đi bộ trên đường, ngồi vào bàn làm việc hoặc chỉ gặp gỡ người bệnh bè. Lợi ích của việc tập thể có thể làm giảm tần suất co giật hơn hoặc cảm thấy sức khỏe và tinh thần tốt hơn.
Ngay cả khi có các biện pháp an toàn, người bệnh vẫn có thể bị co giật khi tập thể dục.
Đảm bảo rằng những người xung quanh biết phải làm gì nếu người bệnh lên cơn co giật. Chia sẻ kế hoạch ứng phó với cơn co giật và các mẹo sơ cứu khi co giật để họ biết phải làm gì.
Nếu người bệnh bị co giật, hãy đánh giá lại kế hoạch tập thể dục và trao đổi với bác sĩ
điều trị động kinh của mình. Có thể cần thay đổi cường độ tập luyện hoặc chọn một hình thức tập thể dục khác.
Có nên tập thể dục nếu người bệnh mệt mỏi không?
Bước đầu tiên là tìm ra lý do tại sao người bệnh mệt mỏi:
-
Không ngủ ngon vào đêm hôm trước?
-
Đang làm quá nhiều không?
-
Chế độ dinh dưỡng có bị giảm sút không?
-
Có bị mất nước và không uống đủ nước không?
-
Nó có phải là một tác dụng phụ từ thuốc chống động kinh không?
-
Có bị co giật trong vài ngày gần đây không?
Tất cả những điều này có thể khiến người bệnh mệt mỏi. Thiếu ngủ, căng thẳng và chế độ ăn uống kém đều là những dấu hiệu cho thấy cơ thể cần được nghỉ ngơi và tập trung vào việc khắc phục những vấn đề đó. Mặt khác, nếu thuốc chống động kinh làm người bệnh mệt mỏi hoặc người bệnh đang hồi phục sau cơn động kinh, người bệnh có thể thử tập thể dục nhẹ và xem liệu nó có giúp ích không.
Quá mệt mỏi có thể là nguyên nhân gây ra cơn co giật đối với một số người. Sử dụng phán đoán tốt nhất của người bệnh và nếu quyết định tập thể dục, hãy đảm bảo rằng người bệnh thực hiện tất cả các biện pháp an toàn cần thiết.
Có nên tiếp tục hoạt động với cường độ thấp không?
Cường độ tập là tương đối. Đối với một số người, đi bộ một dặm có thể là cường độ cao, nhưng đối với những người khác, đó chỉ là một bước khởi động. Vì vậy, điều quan trọng là người bệnh không nên so sánh mình với người khác, thay vào đó hãy lắng nghe cơ thể và cường độ tập phù hợp với bản thân.
Như đã nói, tập thể dục cường độ cao rất hữu ích để cải thiện thể lực, tăng cơ bắp và giúp cân bằng hormone. Nó cũng có thể được thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn hơn.
Tập thể dục cường độ thấp có nghĩa là tập luyện trong thời gian dài hơn với tốc độ không gây căng thẳng cho cơ thể. Hãy đi bộ, tập yoga nếu điều đó dễ dàng với người bệnh hoặc đạp xe.
Bài tập cường độ cao thường tập trong thời gian ngắn. Hãy coi đây là những nỗ lực lớn hơn là hành trình nhẹ nhàng.
Điều quan trọng là phải có cả hai hình thức này đều có thể thuộc một chương trình tập luyện cho người bệnh động kinh, nhưng hãy nhớ điều quan trọng nhất là người bệnh cần phải giữ an toàn cho bản thân.
Chương trình tập thể dục cơ bản cho người bị động kinh
Điều quan trọng là người bệnh phải tận hưởng được chút hứng thú từ các bài tập của mình. Điều này sẽ giúp người bệnh gắn bó với nó.
Hướng dẫn bài tập thể dục cho người bệnh động kinh
Hít thở: Kích hoạt cơ hoành, các cơ bụng và sẵn sàng làm việc cho các nhiệm vụ phía trước.
Khởi động chung: Bắt đầu mỗi buổi tập bằng cách khởi động cơ thể và chuẩn bị sẵn sàng cho bài tập. Bắt đầu với các động tác kéo căng và vận động nhẹ nhàng như chạy tại chỗ nhẹ nhàng để tăng nhiệt độ cơ thể. Sau đó, thực hiện một số động tác ngồi xổm, đung đưa chân hoặc tạo vòng tròn bằng cánh tay để chuẩn bị cơ và khớp cho các nhiệm vụ phía trước.
Các bài tập kích hoạt: Sau khi khởi động chung, người bệnh nên thực hiện các bài tập để làm quen. Ví dụ, thực hiện một số động tác lắc bụng trước khi chạy hoặc thực hiện một số động tác ngồi xổm không có tạ trước khi ngồi xổm với tạ.
Tập luyện: Sau khi cơ thể người bệnh đã chuẩn bị sẵn sàng, bây giờ là lúc bắt đầu tập luyện trong ngày.
Hạ nhiệt: Dành 3 - 5 phút để hạ nhiệt cơ thể ở cường độ nhẹ (như đi bộ nhẹ nhàng).
Khả năng vận động / Tính linh hoạt: Kết thúc bài tập bằng cách kéo căng các cơ để chúng không bị siết chặt. Người bệnh có thể tự mình kéo căng hoặc sử dụng một vật dụng như con lăn xốp.
Tập thể chất ở trẻ em bị động kinh
Một phần quan trọng của việc khiến trẻ em mắc bệnh động kinh vận động là làm cho trẻ trở nên vui vẻ. Đưa trẻ đi công viên, tham gia một lớp hoặc câu lạc bộ thể thao trẻ em là điều cần thiết. Khi một đứa trẻ năng động và vui vẻ sẽ có nhiều khả năng tiếp tục hoạt động đó lâu dài.
Điều bắt buộc là cha mẹ và người chăm sóc không phản ánh bất kỳ nỗi sợ hãi hoặc dè dặt nào mà họ đang có đối với đứa trẻ. Trẻ em sẽ tiếp thu những cảm giác đó, điều này có thể ngăn cản khả năng tận hưởng hoạt động hữu ích của trẻ. Thay vào đó, cha mẹ cần quan tâm đến trẻ, đảm bảo những an toàn cho trẻ.
Tập thể chất ở người cao tuổi bị động kinh
Thật không may, việc tập luyện thể chất ở người cao tuổi không dễ dàng gì. Người cao tuổi có thể có các cơn đau nhức xương khớp, hạn chế vận động.
Chìa khóa cho việc tập thể dục ở người cao tuổi mắc bệnh động kinh là bắt đầu những mục tiêu nhỏ và đặt ra những mục tiêu có thể đo lường được và có thể đạt được.
Nếu khuyến nghị 30 phút hoạt động thể chất hầu hết các ngày trong tuần là quá nhiều, thì hãy bắt đầu chỉ với 5 phút mỗi ngày. Hãy thử làm điều gì đó đơn giản như đi dạo quanh khu nhà của người bệnh.
Một cách khác để di chuyển nhiều hơn là chỉ cần thực hiện các hoạt động hàng ngày của người bệnh tích cực hơn.
Từ đó, tăng mức độ hoạt động của người bệnh mỗi tuần. Trước khi người bệnh biết điều đó, đề xuất 30 phút mỗi ngày sẽ là bình thường và người bệnh sẽ muốn nhiều hơn nữa.
Người chăm sóc cho bệnh nhân động kinh cũng cần tập luyện thể chất
Người chăm sóc là một phần quan trọng của cuộc sống của bệnh nhân động kinh. Họ cũng cần và đáng được quan tâm, chăm sóc. Tuy nhiên, người chăm sóc không phải lúc nào cũng có thể giúp đỡ người khác mà không dành thời gian cho chính họ. Tập thể dục là một cách tuyệt vời để thực hiện điều này. Tập luyện cùng người bệnh cũng chính là cách giúp họ, tạo động lực và hỗ trợ khi cần là điều rất tốt.
Đối với một số người chăm sóc, thời gian tập thể dục có thể được chia sẻ với người mà họ đang chăm sóc. Nó trở thành một phần của quá trình chăm sóc bệnh động kinh.
BS. Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)