Danh sách thực phẩm chế độ ăn keto cho người bị động kinh

Chế độ ăn ketogenic (hay keto) là một chế độ ăn kiêng rất giàu chất béo, rất ít carb, đã được rất nhiều người chú ý gần đây vì lợi ích giảm cân và kiểm soát cơn động kinh tại nhà. Mục tiêu của chế độ ăn keto là tham gia và sau đó duy trì trạng thái trao đổi chất ketosis, trong đó cơ thể đốt cháy chất béo để lấy năng lượng, thay vì carbohydrate (glucose).

Trong chế độ ăn uống điển hình, cơ thể của chúng ta (não và cơ) được cung cấp năng lượng bởi glucose mà chúng ta nhận được từ việc ăn các loại thực phẩm chứa carbohydrate. Nhưng nếu những loại carbs đó ngừng đi vào và lượng đường trong cơ thể giảm xuống, chúng ta có thể sử dụng chất béo của mình để làm nhiên liệu.

Trên thực tế, một khi tất cả glucose / glycogen dự trữ của chúng ta cạn kiệt sau vài ngày theo chế độ ăn kiêng keto, low-carb, cơ thể sẽ tạo ra các hợp chất được gọi là thể ceton (hoặc ceton) từ chất béo dự trữ, cũng như từ chất béo từ chế độ ăn. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ceton có chứa những lợi ích chính, chẳng hạn như kiểm soát động kinh, giảm chất béo, ngăn chặn sự thèm ăn của chúng ta, thúc đẩy tinh thần minh mẫn và giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính.

Trước khi bắt đầu chế độ ăn ketogenic, điều quan trọng là phải biết danh sách thực phẩm dành cho chế độ ăn keto được xây dựng đúng cách và cũng hiểu được lượng thức ăn của từng loại nhóm thực phẩm.

Bắt đầu với việc hạn chế lượng carbohydrate xuống chỉ 20–30 g mỗi ngày (đã trừ chất xơ). Trong chế độ ăn keto tiêu chuẩn, chất béo cung cấp khoảng 70% đến 80% tổng lượng calo hàng ngày, protein khoảng 15% đến 20% và carbohydrate chỉ khoảng 5%.

Kế hoạch ăn keto

Dưới đây là ví dụ về các loại thực phẩm giàu chất béo, ít carb được đưa vào danh sách thực phẩm ketogenic:

Chế độ ăn kiêng keto nên chứa một lượng lớn chất béo lành mạnh (lên đến 80% tổng lượng calo) chẳng hạn như dầu ô liu, dầu dừa, dầu cọ, hạnh nhân, óc chó... Chất béo là một phần quan trọng trong mọi công thức nấu ăn vì chất béo là thứ cung cấp năng lượng và ngăn ngừa cảm giác đói, suy nhược và mệt mỏi.

Bữa ăn keto cũng cần tất cả các loại rau không chứa tinh bột. Bệnh nhân động kinh có thể ăn những loại rau nào theo chế độ ăn ketogenic mà không phải lo lắng về việc tăng lượng carb nạp vào cơ thể quá nhiều. Một số loại rau keto phổ biến nhất bao gồm bông cải xanh và các loại rau họ cải khác, tất cả các loại rau xanh, măng tây, dưa chuột và bí xanh.

Với số lượng vừa phải hơn, các loại thực phẩm giàu protein nhưng ít hoặc không có carb, bao gồm thịt gia súc ăn cỏ, gia cầm nuôi đồng cỏ, trứng, nước hầm xương, cá đánh bắt tự nhiên, sữa.

Bệnh nhân động kinh sẽ cần phải cắt giảm các loại trái cây vì trái cây rất xa chế độ keto.

Mặt khác, những loại thực phẩm bệnh nhân động kinh cần tránh ăn theo chế độ keto, thực phẩm ít carb như trái cây, thực phẩm chế biến hoặc đồ uống có nhiều đường, những sản phẩm được làm bằng bất kỳ loại ngũ cốc nào hoặc bột mì, các sản phẩm sữa thông thường, món tráng miệng và nhiều loại thực phẩm giàu carb khác (đặc biệt là những thực phẩm là nguồn “calo rỗng”).

Danh sách thực phẩm ăn kiêng keto để kiểm soát bệnh động kinh

Nhìn chung, phần lớn calo trong chế độ ăn kiêng keto là từ thực phẩm có nhiều chất béo tự nhiên, cùng với một lượng vừa phải thực phẩm có protein.

Những loại bị hạn chế nghiêm ngặt là tất cả các loại thực phẩm cung cấp nhiều carbs, ngay cả những loại thường được cho là “lành mạnh”, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt.

Những thay đổi lớn nhất trong thói quen hàng ngày sẽ là cách mua thức ăn và cách nấu ăn. Bệnh nhân động kinh sẽ cần nhiều chất béo lành mạnh để tham gia vào quá trình ketosis, tạo ra ceton và có đủ năng lượng mà không cần ăn carbs. Bệnh nhân không cần phải tính lượng calo, nhưng nên tập trung vào việc nạp vào đúng loại thực phẩm.

Do đó, cần phải hiểu các quy tắc ăn kiêng keto và bắt đầu tích trữ với danh sách thực phẩm keto.

Thực phẩm keto tốt nhất

Chất béo lành mạnh

Chất béo keto lành mạnh bao gồm chất béo bão hòa, chất béo không bão hòa đơn và một số loại chất béo không bão hòa đa (PUFA), đặc biệt là axit béo omega-3. Tốt nhất nên bao gồm tất cả các loại trong chế độ hàng ngày của bệnh nhân động kinh, chú trọng đến chất béo bão hòa, đặc biệt là so với PUFA.

Dầu MCT, dừa ép lạnh, trái cọ, dầu ô liu, hạt lanh, macadamia và dầu bơ;
Bơ và sữa;
Mỡ heo, mỡ gà hoặc mỡ vịt;
Bơ ca cao.

Protein

Protein động vật không chứa hoặc có rất ít carbs. Bệnh nhân động kinh có thể tiêu thụ protein với lượng vừa phải nếu cần để kiểm soát cơn đói.

Đùi và chân gà được ưu tiên hơn ức gà vì chúng chứa nhiều chất béo hơn;
Thịt bò và các loại thịt có mỡ khác bao gồm thịt cừu, dê, bê, thịt nai... Tốt nhất là chọn thịt các động vật ăn cỏ, thịt béo vì nó có chất béo omega-3 chất lượng cao hơn;
Gia cầm bao gồm gà tây, gà, chim cút, gà lôi, ngỗng, vịt;
Trứng và lòng đỏ trứng;
Cá (đặc biệt là cá béo) bao gồm cá cơm, cá vược, cá bơn, cá thu, cá hồi, cá mòi, cá ngừ, cá hồi…

Rau không tinh bột

Tất cả các loại rau lá xanh, bao gồm bồ công anh, rau củ cải, cải thìa, mù tạt, củ cải, rau diếp xoăn, cải thảo, xà lách, thì là, cây me chua, rau bina, cải xoăn, cải thìa, cải ngọt, bắp cải…;
Cần tây, dưa chuột, bí xanh, hẹ và tỏi tây;
Một số thực phẩm lên men như dưa bắp cải, kim chi;
Các loại thảo mộc tươi: Kinh giới, tía tô, mùi tây, mùi gai, húng quế…
Các loại rau có hàm lượng carbs cao hơn một chút nhưng vẫn có thể ăn bao gồm măng tây, nấm, măng, giá đỗ, ớt chuông, đậu Hà Lan, củ cải, củ đậu, đậu xanh, đậu sáp, cà chua…;
Quả bơ - loại trái cây giàu chất béo có thể được sử dụng.

Thực phẩm và món ăn bữa phụ khác

Nước hầm xương;
Thịt bò hoặc gà khô;
Trứng luộc chín;
Chocolate đen hoặc ca cao nguyên chất;
Giấm táo;
Nước lọc;
Trà không đường.

Thực phẩm cần hạn chế

Đây là những thực phẩm keto chỉ thỉnh thoảng nên ăn để duy trì trạng thái ketosis:

Sữa nguyên chất béo

Các sản phẩm từ sữa cũng nên được hạn chế do có chứa đường tự nhiên. Phô mai cứng, chất béo cao hơn có ít carbs nhất, trong khi sữa ít béo và phô mai mềm có nhiều hơn nữa;
Sữa bò và sữa dê nguyên chất;
Sữa chua Hy Lạp đầy đủ chất béo, sữa chua thông thường.

Các loại rau có tinh bột trung bình

Đậu Hà Lan, atiso, đậu bắp, cà rốt, củ cải đường và củ cải tây;
Khoai lang và khoai tây;
Các loại đậu: Đậu gà, thận, lima, đen, nâu, đậu lăng…;
Các sản phẩm từ đậu nành, bao gồm đậu phụ, đậu nành luộc, thịt chay từ đậu nành - những thực phẩm này có thể khác nhau về cơ bản về lượng carbohydrate, vì vậy hãy đọc nhãn cẩn thận; đậu nành có ít carbs hơn so với hầu hết các loại đậu khác.

Các loại hạt

Hạnh nhân, quả óc chó, hạt điều, hạt hướng dương, quả hồ trăn, hạt dẻ, hạt bí ngô, hạt vừng, hạt macca;
Hạt vơ;
Hạt chia và hạt lanh.

Trái cây

Các loại quả mọng, bao gồm quả việt quất, dâu tây, mâm xôi đen, quả mâm xôi;
Lê.
Nước trái cây tươi không đường;
Sữa dừa không đường.

Các thực phẩm cần tránh

Khi ăn kiêng ketogenic, bệnh nhân động kinh nên tránh các loại thực phẩm sau:

Đường trắng, nâu, mía, thô và bánh kẹo.;
Các loại siro như cây phong, carob, ngô, caramen và trái cây;
Mật ong và cây thùa;
Bất kỳ thực phẩm nào được làm từ các thành phần như fructose, glucose, maltose, dextrose và lactose;
Tất cả các loại ngũ cốc;
Lúa mì, yến mạch, tất cả các loại gạo, hạt diêm mạch, rượu hầm;
Ngô và tất cả các sản phẩm có chứa ngô, bao gồm bỏng ngô, bánh ngô, bột ngô;
Tất cả các loại sản phẩm làm từ bột mì, bao gồm bánh mì lát, bánh mì tròn, bánh mì cuộn, bánh nướng xốp, mì ống…;
Hầu hết các loại trái cây không Berry. Hầu hết các loại trái cây chứa quá nhiều carbs và có thể khiến chúng ta không đạt được mục tiêu. Vì vậy, khi ăn keto, hãy tránh xa đặc biệt là “trái cây ngọt” như xoài, đu đủ, chuối, cam và táo.
Gần như tất cả các loại thực phẩm đã qua chế biến;
Bánh quy giòn, khoai tây chiên, bánh ngọt, bánh nướng, kem;
Tất cả các loại kẹo;
Bánh kếp, bánh quế và các món ăn sáng nướng khác;
Bột yến mạch và ngũ cốc;
Carbs ăn nhẹ, thanh granola, hầu hết các thanh protein hoặc thay thế bữa ăn…;
Thực phẩm đóng hộp;
Đồ uống có đường và calo: Nước ngọt, rượu, bia, trà có đường, cà phê có đường;
Sữa và các chất thay thế từ sữa (đậu nành, hạnh nhân, dừa, lactaid, kem có đường…).

Thực đơn ăn kiêng keto xoay quanh chất béo lành mạnh, thịt của các loài động vật ăn cỏ, rau không chứa tinh bột và trái cây có chất béo (bơ). Nhóm thực phẩm số một nên ăn theo chế độ ăn keto là chất béo lành mạnh. Ngoài ra, hãy đảm bảo ăn nhiều rau ít tinh bột cùng với nguồn protein vừa phải.

Đối với bữa sáng theo chế độ ăn keto, trứng thường là thành phần chính hoàn hảo vì chúng có tác dụng làm no, chất béo lành mạnh. Sử dụng trái cây keto như quả việt quất và một ít nước cốt dừa, sẽ giúp bệnh nhân động kinh có một khởi đầu ngày mới ngon miệng và năng lượng.

Cá hồi đánh bắt tự nhiên, là một loại cá béo, là một lựa chọn keto hoàn hảo, và các bữa ăn keto dễ dàng có thể là một phần chất béo bổ sung protein lành mạnh như cá hồi hoặc thịt cừu, thịt bò với nhiều rau xanh.

Ăn chế độ ketonic là là một trong những phương pháp kiểm soát bệnh động kinh tự nhiên tại nhà. Với những tham khảo về danh sách thực phẩm keto kể trên, bệnh nhân sẽ có những bữa ăn lành mạnh, hợp khẩu vị và giúp hỗ trợ chống lại bệnh động kinh.

BS. Nguyễn Thùy Ngân