Theo cách thông thường, bệnh động kinh được điều trị bằng thuốc chống động kinh. Mặc dù các thuốc này có hiệu quả trong việc chống co giật, nhưng cũng có thể không hiệu quả với tất cả mọi người và đi kèm những tác dụng không mong muốn. Một số người bị động kinh chuyển sang các phương pháp điều trị tự nhiên và các liệu pháp thay thế để giúp làm giảm các triệu chứng hoặc bổ sung cho các phương pháp điều trị của họ.
Phương pháp điều trị bằng thảo dược
Với xu hướng của thế giới ngày nay, các phương pháp điều trị bằng thảo dược ngày càng trở nên phổ biến. Một số loại thảo mộc được sử dụng phổ biến nhất cho
bệnh động kinh là: Cây bụi phát sáng (
Euonymus alatus), vi hoàng leo (
Senecio scandens), rau má nước (
Hydrocotyle), linh lan (
Convallaria majalis), tầm gửi (
Viscum album), ngải cứu (
Artemisia vulgaris), mẫu đơn (
Paeonia officinalis), hoàng cầm (
Scutellaria baicalensis), xú xuân (
Ailanthus altissima), nữ lang (
Valeriana officinalis) …
Việc sử dụng thảo dược cho bệnh động kinh cần phải được sự hướng dẫn của thầy thuốc, người bệnh không được tự ý sử dụng.
Vitamin và khoáng chất
Một số loại vitamin có thể giúp giảm số lần co giật do bệnh động kinh gây ra. Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ trước khi bổ sung vitamin để ngăn ngừa quá liều có thể xảy ra.
Vitamin B6
Vitamin B6 được sử dụng để điều trị một dạng động kinh hiếm gặp được gọi là động kinh phụ thuộc pyridoxine. Loại động kinh này thường phát triển trong bụng mẹ hoặc ngay sau khi sinh. Nguyên nhân là do cơ thể trẻ không thể chuyển hóa vitamin B6 đúng cách.
Mặc dù bằng chứng đầy hứa hẹn, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm để xác định xem việc bổ sung vitamin B6 có mang lại lợi ích cho những người mắc các loại động kinh khác hay không.
Magie
Thiếu magie nghiêm trọng có thể làm tăng nguy cơ co giật.
Một giả thuyết năm 2012 được xuất bản trong Nghiên cứu động kinh ủng hộ lý thuyết này. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng cần nhiều thử nghiệm ngẫu nhiên, có đối chứng hơn để hiểu rõ hơn về tác dụng tiềm tàng của magie đối với bệnh động kinh.
Vitamin E
Một số người bị động kinh cũng có thể bị thiếu vitamin E. Một nghiên cứu năm phát hiện ra rằng vitamin E làm tăng khả năng chống oxy hóa. Nghiên cứu này cũng cho thấy nó giúp giảm co giật ở những người bị động kinh mà các triệu chứng không được kiểm soát bằng các loại thuốc thông thường. Nghiên cứu kết luận rằng vitamin E có thể an toàn khi dùng chung với các loại thuốc truyền thống cho bệnh động kinh. Tuy nhiên, cần phải nghiên cứu thêm.
Các loại vitamin khác
Thuốc được sử dụng để điều trị chứng động kinh cũng có thể gây ra thiếu hụt biotin hoặc vitamin D và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh nhân. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị bổ sung các loại vitamin để giúp kiểm soát tình trạng của bệnh nhân.
Trẻ sơ sinh bị co giật do thiếu folate ở não có thể được có ích từ việc bổ sung. Việc bổ sung axit folic ở những người bị động kinh và thiếu hụt folate từ các yếu tố khác có thể gây hại nhiều hơn lợi. Bởi vậy, bệnh nhân chỉ nên dùng dưới sự giám sát của bác sĩ.
Thay đổi chế độ ăn uống
Một số thay đổi chế độ ăn uống cũng có thể giúp giảm co giật. Chế độ ăn kiêng được biết đến nhiều nhất là chế độ ăn ketogenic, tập trung vào việc ăn một tỷ lệ chất béo cao hơn.
Chế độ ăn keto được coi là một chế độ ăn ít carb, ít protein. Kiểu ăn uống này được cho là có thể giúp giảm co giật, mặc dù các bác sĩ không biết chính xác lý do tại sao.
Trẻ em bị động kinh thường được áp dụng chế độ ăn ketogenic. Nhiều người thấy những hạn chế là thách thức. Tuy nhiên, kiểu ăn kiêng này có thể bổ sung cho các biện pháp điều trị khác để giúp giảm co giật.
Năm 2002, Johns Hopkins Medicine đã tạo ra một chế độ ăn kiêng Atkins được sửa đổi như một chế độ ăn ít carb, nhiều chất béo thay thế cho chế độ ăn ketogenic dành cho người lớn mắc bệnh động kinh.
Tự kiểm soát và phản hồi sinh học
Một số người bị động kinh cố gắng kiểm soát hoạt động não bộ để giảm tỷ lệ co giật. Lý thuyết là bệnh nhân có thể phát hiện các triệu chứng của một cơn động kinh sắp xảy ra, thì có thể ngăn chặn nó.
Nhiều người bị chứng động kinh trải qua các triệu chứng hào quang khoảng 20 phút trước khi cơn động kinh xảy ra. Bệnh có thể nhận thấy mùi bất thường, nhìn thấy ánh sáng lạ hoặc nhìn mờ.
Bệnh nhân có thể cảm thấy các triệu chứng trong vài ngày trước khi sự kiện này xảy ra. Các triệu chứng này bao gồm: Lo âu, phiền muộn, mệt mỏi, đau nhức đầu…
Các phương pháp tự kiểm soát được sử dụng để ngăn chặn hoặc giảm cường độ của cơn co giật khi nó đến. Có một số phương pháp, tất cả đều đòi hỏi sự tập trung như: Thiền, tập dưỡng sinh, tập trung làm một nhiệm vụ gì đó… Vấn đề với những phương pháp này là không có một kỹ thuật nào để ngăn chặn cơn động kinh. Và không có gì đảm bảo rằng bất kỳ cái nào trong số chúng sẽ hoạt động mọi lúc.
Một cách tiếp cận khác liên quan đến phản hồi sinh học. Giống như các biện pháp kiểm soát bản thân, mục đích của quá trình này là kiểm soát hoạt động não bộ. Phản hồi sinh học sử dụng các cảm biến điện để thay đổi sóng não. Ít nhất một nghiên cứu phát hiện ra rằng phản hồi sinh học làm giảm đáng kể các cơn co giật ở những người bị động kinh không thể kiểm soát các triệu chứng của họ bằng các loại thuốc thông thường. Các nhà vật lý trị liệu thường sử dụng phản hồi sinh học.
Có thể khó quản lý tình trạng của bệnh nhân chỉ bằng cách tự kiểm soát và phản hồi sinh học. Cả hai quy trình đều đòi hỏi thời gian, sự kiên trì và nhất quán để thành thạo. Nếu quyết định đi con đường này, bệnh nhân cần phải kiên nhẫn. Không giảm hoặc ngừng dùng bất kỳ loại thuốc nào được kê đơn mà không có sự chấp thuận của bác sĩ.
Châm cứu và vật lý trị liệu
Các phương pháp điều trị bằng châm cứu và trị liệu thần kinh cột sống đôi khi được coi là những lựa chọn thay thế cho phương pháp
điều trị bệnh động kinh thông thường.
Cách thức chính xác của châm cứu vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng châm cứu đã được sử dụng để giúp giảm đau mãn tính và các vấn đề y tế khác một cách hiệu quả. Việc đưa kim hay cấy chỉ vào huyệt vị (theo phác đồ), sẽ giúp cơ thể tự chữa lành.
Châm cứu hay cấy chỉ có thể thay đổi hoạt động của não để giảm co giật. Theo một giả thuyết, người ta cho rằng việc châm cứu có thể kiểm soát động kinh bằng cách tăng trương lực phó giao cảm và thay đổi rối loạn chức năng tự chủ.
Vật lý trị liệu cột sống có thể giúp cơ thể tự chữa lành. Một số bác sĩ sử dụng các thao tác vật lý trị liệu để giúp kiểm soát các cơn co giật một cách thường xuyên. Giống như châm cứu, chăm sóc thần kinh cột sống không được coi là một hình thức điều trị động kinh hiệu quả.
Cũng không có một phương pháp điều trị hoặc phương pháp điều trị thay thế nào phù hợp với tất cả mọi người. Thầy thuốc chính là nguồn cung cấp thông tin và chăm sóc tốt nhất về bệnh động kinh. Mỗi trường hợp là khác nhau, và các cơn co giật khác nhau về mức độ và tần suất.
Các loại động kinh khác nhau cũng phản ứng với các loại thảo dược khác nhau và các loại thuốc khác nhau. Động kinh là một căn bệnh nguy hiểm và điều quan trọng là phải ngăn ngừa các cơn co giật. Các phương pháp điều trị tự nhiên có thể bổ sung cho việc điều trị.
Bệnh nhân nên ghi lại những phương pháp mà mình quan tâm và thảo luận với bác sĩ trước khi thử. Cách an toàn nhất để điều trị chứng động kinh là tham khảo ý kiến của thầy thuốc.
TS. Phùng Tuấn Giang