Tiền triệu động kinh

Tính không thể đoán trước của các cơn động kinh gây ra sự đau khổ cho bệnh nhân động kinh và người chăm sóc họ. Sự đau khổ này có thể phản ánh các vấn đề y tế như rủi ro về thể chất và các vấn đề tâm lý xã hội. Nếu các cơn động kinh có thể dự đoán được, yếu tố không chắc chắn sẽ giảm hoặc loại bỏ, và các cơ hội sẽ xuất hiện để điều trị phòng ngừa.

Tiền triệu động kinh là hiện tượng xảy ra trước cơn động kinh, trong đó bạn có cảm giác, cảm xúc bất thường hoặc thay đổi về thị giác, thính giác, vị giác hoặc khứu giác. Rối loạn cảm giác có thể khác nhau ở mỗi người và không phải ai mắc bệnh động kinh cũng có.

Tiền triệu co giật, đôi khi được mô tả là giai đoạn tiền co giật, là giai đoạn đầu của cơn co giật, chuyển sang giai đoạn co giật khi co giật xảy ra. Tiền triệu có thể kéo dài từ một phút đến một giờ và đóng vai trò là dấu hiệu cảnh báo sớm về cơn co giật. Mặc dù bạn thường không thể ngừng cơn co giật khi tiền triệu bắt đầu, nhưng thời gian thêm có thể cho phép bạn thực hiện các bước để tránh chấn thương trong cơn co giật.

Các dấu hiệu tiền triệu động kinh

Tiền triệu động kinh không giống nhau ở tất cả mọi người và một số người mắc bệnh động kinh không bao giờ có tiền triệu động kinh. Nếu bạn có hào quang động kinh, chúng thường liên quan đến cùng một cảm giác, cảm xúc hoặc nhận thức với mỗi cơn động kinh và kéo dài ít nhiều cùng một lúc.

Các triệu chứng của cơn động kinh có thể bao gồm:

Đột nhiên mệt mỏi hoặc buồn ngủ.
Chóng mặt, choáng váng hoặc cảm giác quay cuồng.
Những cảm xúc mạnh mẽ đột ngột, chẳng hạn như buồn bã, lo lắng hoặc sợ hãi.
Mơ hồ.
Tầm nhìn bị méo mó, chẳng hạn như nhìn thấy mờ hoặc đường ngoằn ngoèo.
Cảm giác ngứa ran.
Mùi hoặc vị lạ.
Nghe kém hoặc đột nhiên quá nhạy cảm với âm thanh.
Tiếng bíp hoặc tiếng chuông trong tai.
Cảm giác déjà vu.
Buồn nôn hoặc nôn.
Tiêu chảy.
Cảm thấy nóng hoặc lạnh bất thường.
Run tay hoặc chân.
Tics mặt.

Thời gian xuất hiện tiền triệu động kinh?

Sự chuyển đổi giữa trạng thái tiền động kinh và trạng thái động kinh vẫn chưa được xác định rõ ràng. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng trạng thái tiền động kinh có thể bắt đầu từ 24 đến 48 giờ trước khi lên cơn động kinh và kết thúc trong khoảng từ năm đến 30 phút trước khi lên cơn động kinh.

Điều quan trọng là phải phân biệt các triệu chứng tiền động kinh với tiền triệu, là một phần của trạng thái lên cơn động kinh. Trong nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học định nghĩa trạng thái tiền động kinh là từ 5 phút đến 24 giờ trước khi lên cơn động kinh.

Nguyên nhân nào gây ra hiện tượng tiền triệu động kinh?

Về bản chất, hào quang là cơn động kinh cục bộ cuối cùng chuyển thành cơn động kinh toàn phần. Hào quang động kinh liên quan đến những thay đổi trong hoạt động não bộ làm thay đổi cách bạn thường trải nghiệm hoặc nhận thức mọi thứ.

Các triệu chứng của cơn động kinh tương ứng với phần não nơi cơn động kinh của bạn xảy ra. Ví dụ:

Các cơn động kinh bắt nguồn từ thùy thái dương (nằm ở đáy hộp sọ) có thể gây ra hiện tượng hào quang liên quan đến các trải nghiệm "ngoại cảm" và thoát xác.
Các cơn động kinh bắt nguồn từ thùy trán (phần trước của não) có thể gây ra các triệu chứng thực thể hoặc thay đổi tâm trạng.
Các cơn động kinh bắt nguồn từ thùy đỉnh (nằm ở đỉnh não) có thể gây ra các triệu chứng báo trước liên quan đến những cảm giác bất thường.

Chẩn đoán tiền triệu của cơn động kinh

Tiền triệu động kinh thường xảy ra với cơn động kinh nhưng đôi khi có thể xảy ra mà không có cơn động kinh. Ngay cả khi cơn động kinh là cục bộ, nó vẫn được coi là động kinh nếu cơn động kinh tái phát. Do đó, chẩn đoán cho cơn động kinh có tiền triệu không khác gì so với cơn động kinh không có tiền triệu.

Chẩn đoán bệnh động kinh thường bao gồm việc khám sức khỏe và xem xét tiền sử bệnh án cùng với:

Khám thần kinh: Một xét nghiệm tại phòng khám để đánh giá phản xạ, khả năng phối hợp và chức năng tinh thần của bạn (chẳng hạn như khả năng nhớ lại các từ).
Điện não đồ (EEG): Một thiết bị chẩn đoán không xâm lấn đo hoạt động điện trong não bằng các cảm biến được đặt trên da đầu. Nếu bạn bị động kinh khi kết nối với EEG, nó sẽ cho thấy những đột biến lớn trong hoạt động sóng não. Nếu bạn không bị động kinh, EEG không thể cho biết bạn có bị động kinh hay không.
Chụp não: Thường bao gồm chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để tìm kiếm các bất thường ở não có thể gây ra cơn động kinh.

Tiền triệu động kinh được điều trị như thế nào?

Nhìn chung, tiền triệu động kinh không được điều trị riêng biệt hoặc khác với động kinh. Không có loại thuốc nào được sử dụng cụ thể để điều trị tiền triệu động kinh.

Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh động kinh, có nhiều loại thuốc chống động kinh có thể giúp ngăn ngừa co giật, bao gồm:

Dilantin (phenytoin).
Thuốc Keppra (levetiracetam).
Lamictal (lamotrigine).
Neurontin (gabapentin).
Phenobarbital.
Tegretol (carbamazepin).
Trileptal (oxcarbazepin).
Axit valproic.
Zonegran (zonisamide).

Đôi khi, có thể ngăn chặn cơn động kinh bằng thuốc benzodiazepin nếu dùng khi có dấu hiệu đầu tiên của động kinh. Các "thuốc cứu nguy" này bao gồm Valium (diazepam), Ativan (lorazepam) và Versed (midazolam). Mặc dù vậy, bạn vẫn nên thảo luận với bác sĩ chăm sóc sức khỏe trước khi sử dụng bất cứ thuốc gì để được đưa ra lời khuyên phù hợp nhất với tình trạng cơ thể.

BS. Đỗ Nguyệt Thanh (Thọ Xuân Đường)